Gómsætt grænkálssnakk

Ég gleymi því aldrei þegar ég smakkaði grænkál í fyrsta sinn. Ég hafði enga hugmynd um hvernig ætti að matreiða það svo ég skellti því í skál ásamt allskonar grænmeti og útbjó stærðarinnar salat. Þið getið rétt ímyndað ykkur hvernig mér leið þegar ég tók fyrsta bitann. Kálið var gróft, þykkt og stíft. Ég gat með engu móti skilið afhverju grænkálið var svona vinsæl fæða og afhverju fólk borðaði ekki miklu frekar venjulegt iceberg. Ég ákvað því að grænkál væri ekki minn tebolli.

Það leið þó ekki á löngu þar til ég fékk grænkálssalat sem lét mig endurskoða málið. Salatið var mjúkt, yndislega bragðgott og síður en svo erfitt að tyggja. Ég lærði þá að galdurinn til að útbúa gott grænkálssalat er að nudda það vel uppúr góðri dressingu. Síðan þá hefur grænkál verið reglulegur partur af matarræðinu mínu. 

Grænkál er hægt að njóta á ýmsa vegu. Auk þess að henta vel í salöt er það góður grunnur í þeytinga og græna safa, en einnig er hægt að útbúa úr því dýrindis grænkálssnakk. Ég viðurkenni að ég hafði ekki mikla trú á því að mér myndi þykja grænkálssnakk neitt svakalega gott. Mér hefði seint dottið í hug að gera snakk úr káli, en var þó svolítið forvitin. Það má með sanni segja að snakkið hafi komið mér gríðarlega á óvart. Ég ætla að deila með ykkur uppskriftinni sem ég geri yfirleitt, en hún er bæði einföld og fljótleg. 

Grænkálssnakk

Uppskriftin er fyrir tvær ofnplötur

• 1 búnt grænkál

• 1 msk olía

• 2 tsk hvítlauksduft

• 1 tsk laukduft

• Chili flögur eftir smekk

• 3 msk næringarger

• salt eftir smekk

1. Hitið ofninn á sira 150°c

2. Þvoið grænkálið, þurrkið það vel, fjarlægið blöðin af stilkunum og rífið hvert blað í nokkra stóra bita

3. Setjið grænkálið í stóra skál og nuddið olíunni saman við. Passið að hún þekji öll blöði. 

4. Hellið kryddunum og næringargerinu út í og blandið vel saman við kálið

5. Leggið kálið á ofnplötu með bökunarpappír. Það skiptir máli að dreifa vel úr kálinu og hafa einungis eitt lag á hverri plötu svo snakkið verði stökkt og gott. Þess vegna geri ég frekar tvær plötur ef ég þarf.

6. Bakið snakkið á 140°c hita í 20-25 mínútur. stundum sný ég plötunni þegar bökunartíminn er hálfnaður en það er samt ekki nauðsynlegt. 

7. Leyfið snakkinu að kólna aðeins á plötunni áður en það er borið fram. 

Mér finnst gott að útbúa ídýfu með snakkinu. Uppskriftin af henni er mjög einföld. Ég blanda sýrða rjómanum frá Oatly saman við laukduft, hvítlauksduft, steinselju eða kóríander, salt og pipar. Þessi ídýfa er virkilega góð og hentar mjög vel með grænkálssnakkinu sem og öðru snakki. 

Helga María

Heimagerður grænmetiskraftur

Í framhaldi af matarsóunarfærslunni sem ég skrifaði fyrir nokkrum vikum langaði mig aðeins að halda áfram með sama málefni. Í samstarfi við Nettó ákvað ég því að nú myndi ég deila með ykkur hvernig ég geri heimagerðan grænmetiskraft úr grænmetisafgöngum sem annars endar í ruslinu á lang flestum heimilum. Líkt og ég hef mikið talað um hef ég verið að reyna að taka mig á í sambandi við matarsóun. Mér finnst alevg frábært hversu margir eru orðnir meðvitaðir um matarsóun en Nettó hefur, að mér finnst, staðið sig virkilega vel í þessum málum en þau hafa t.d. verið að selja matvörur sem eru að nálgast síðasta söludag á afslætti, gefið súpu úr útlitsgölluðu og "þreyttu" grænmeti víðsvegar um landið í sumar og núna í september hafa þau verið að gefa taupoka í stað plastpoka í verslunum sínum. Þau settu sér skilvirk markmið og hafa með þeim náð að minnka rusl og sóun frá verslunum sínum um töluvert magn. Þetta finnst mér góð hvatning og hef ég trú á að ég geti t.d. gert það sama. Ef þið viljið lesa um mín markmið gegn matarsóun er hægt að gera það hér. 

Þar sem að ég bý í leiguhúsnæði og hef ekki aðgang að moltu eða kost á að útbúa mér moltu var vanalega mikið af grænmetisafgöngum að fara í ruslið hjá mér. Þá er ég aðallega að tala um hýði og enda og þess háttar sem ekki er notað í matinn. Ég flokka mikið og nánast það eina sem fór í ruslið hjá mér var grænmeti en ruslið var oft fljótt að fyllast af hýði og endum og svoleiðis þar sem að ég elda mjög mikið.Ég var aðeins farin að hugsa að það hlyti að vera eitthvað annað sem hægt væri að gera við þetta afgangs grænmeti og datt ekki mikið í hug. Einn daginn rak ég hins vegar augun í myndband á netinu þar sem sýnt var hvernig hægt væri að nota þetta grænmeti í kraft og mér fannst þetta strax alveg frábær hugmynd.

Þetta leit svo ótrúlega auðveldlega út að við systur ákváðum báðar að prófa. Ég verð að segja að ég hafði ekki svakalega mikla trú á þessu þar sem mér fannst ólíklegt að þetta yrði eins bragðmikið og venjulegur kraftur sem hægt er að kaupa út í búð. Soðið varð hins vegar alveg ótrúlega bragðmikið og gott og finnst mér mikill kostur að hægt sé að ákveða saltmagnið alveg eftir því hvað hver og einn vill. Það er alveg ótrúlega auðvelt að búa það til en mér finnst líka alltaf svo mikill kostur þegar ég veit nákvæmlega hvað er í matnum mínu.

Hráefni:

• Grænmetisafgangar, hýði, endar og þess háttar

• vatn

• salt eftir smekk

Aðferð:

1. Best er að taka bara allt hýði og þess háttar sem fellur til af grænmeti í þónokkurn tíma og frysta í annað hvort frostþolinni skál eða frystipoka. 

2. Þegar komið er ágætis magn eða sirka meðalfullur stór pottur er grænmetið sett í pott ásamt vatni svo það fljóti aðeins yfir. Salti bætt út í eftir smekk en ég set vel af salti þar sem mér finnst gott að hafa saltan kraftog salta matinn þá minna á móti.

3. Grænmetið er soðið í vatninu við vægan hita í klukkutíma til einn og halfan. Fínt er að smakka eftir sirka hálftíma og bæta við salti ef þarf.

4. Grænmetið er sigtað frá og gott er að þrýsta vel á það svo allur vökvi fari úr því. Leyfið soðinu að kólna alveg og frystið í klakaboxum. Krafturinn ætti að vera bragðmikill að nóg að nota einn til tvo klaka í hvern rétt.

-Njótið vel
Júlía Sif Ragnarsdóttir

Færslan er unnin í samstarfi við Nettó.

Veganistur mæla með: Vítamínunum frá TERRA NOVA

Við erum oft spurðar út í vítamín. ,,Þarf ekki að taka alveg óteljandi vítamín þegar maður er vegan? Takið þið ekki örugglega vítamín? Þið verðið nú að passa að fá öll vítamín sem þið þurfið." Það virðast margir breytast í næringarfræðinga þegar orðið vegan berst til tals. Yfirleitt er þetta fólk sem hefur annars engan áhuga á næringu og heilsu og því þurfum við oft að útskýra fyrir þeim að það sé alls ekki meira vesen fyrir grænkera að passa að þeir fái öll næringarefni. Báðar erum við hraustari eftir að við urðum vegan því við borðum mun fjölbreyttari mat en við gerðum áður. Við innbyrðum mikið magn af fersku grænmeti og ávöxtum og erum meðvitaðar um það hvað hollur matur skiptir miklu máli fyrir bæði andlega og líkamlega heilsu. Vítamínskortur er því alls ekki eitthvað sem hægt er að tengja við vegan matarræði. Við erum öll misjöfn og eigum mis auðvelt með að upptöku vítamíns, hvort sem við borðum dýraafurðir eða ekki. Eins er mjög mismunandi hversu hollan mat fólk borðar og margir hafa engan áhuga á því að spá í næringu burtséð frá því hvort þeir eru vegan eða ekki. 

Okkur þykir mjög mikilvægt að allir fylgist vel með matarræðinu sínu og reyni að borða hollt og fjölbreytt. Gott er að taki vítamín samhliða því til að auka líkur á betri helsu og vellíðan. Mikilvægt er þó að hafa í huga að vítamín koma alls ekki í staðin fyrir hollt og næringarríkt matarræði. Við systur tökum báðar eitthvað af vítamínum en pössum okkur alltaf fyrst og fremst að borða næringarríkan og fjölbreyttan mat.  Á sama tíma og við veljum hráefnið sem við borðum vel, tökum við ekki inn hvaða vítamín sem er. Okkur finnst mikilvægt að velja hágæða vítamín sem við getum treyst að innihaldi náttúruleg efni og séu 100% vegan. Við tökum því inn vítamínin frá merkinu TERRA NOVA. Við höfum notað vörurnar þeirra í langan tíma, bæði vítamínin, græna duftið þeirra og rauðrófuduft til þess að drekka fyrir æfingar. Merkið fæst í Nettó og eru þau með mjög gott úrval af vítamínum og dufti frá merkinu á mjög góðu verði. 

Okkur langaði aðeins að segja ykkur frá okkar uppáhalds vítamínum og hvers vegan við veljum þessi ákveðnu vítamín.

Hér fyrir ofan eru þau vítamín sem Júlía  notar lang mest.  Hún valdi þessi þrjú vítamín algjörlega útfrá sínu daglega lífi og henta þau henni alveg ótrúlega vel. Þessi vítamín eru:

Calcium/Magnesium: Þessi vítamín valdi ég þar sem magnesíum hjálpar við endurheimt eftir æfingar og eins og við vitum þurfa allir kalk fyrir beinin. Mér fannst þetta því mjög góð balnda þar sem ég æfi mjög mikið og var t.d. að æfa fyrir hálfmarathon í allt sumar sem ég hljóp núna í ágúst.

Probiotic complex: Þetta valdi ég þar sem að ég hef alltaf haft smá meltingarvandamál. Mér finnst ég geta haldið meltingarvandamálunum mínum mjög vel niðri með því að borða holla og hreina fæðu og hreyfa mig á hverjum degi. En mér finnst þó mjög gott fyrir mig að taka góðgerla samhliða hollu matarræði en þá næ ég að útiloka þessi áþægindi alveg líka á nammidögum ;)

Beetroot juice preworkout: Ég hef í þó nokkurn tíma drukkið rauðrófusafa fyrir æfingar en rauðrófusafinn inniheldur til dæmis efni sem hjálpa til við súrefnisupptöku í vöðvunum. Þegar ég fann þetta duft var ég ótrúlega glöð en mér finnst þetta miklu þægilegra en að kaupa rauðrófusafa í fernu þar sem hann skemmist frekar hratt þegar fernan hefur verið opnuð. Þetta pre workout er einnig laust við öll aukaefni, koffín og þess háttar en mér finnst mörg pre workout innihalda mikið af óæskilegaum efnum. Þetta preworkout inniheldur fleiri jurtir en bara rauðrófur og er blandan mjög úthugsuð en hún á til dæmis að stuðla að aukinni orku og styrk við æfingar og bæta ónæmiskerfið.

Auk þess tekur Júlía líkt og Helga d-vítamín, aðalega á veturna þó, og B12 vítamín frá sama merki.

Hérna eru vítamínin sem Helga tekur inn daglega og hafa hjálpað henni helling í sinni baráttu við vanvirkan skjaldkirtil. 

B12
Ef það er eitthvað vítamín sem grænkerar þurfa að taka sérstaklega er það B12. Grænmeti og ávexti innihalda ekki B12 en það fæst úr bakteríunum sem lifa á grænmetinu. Þó er ekkert mál að fá vítamínið í jurtaformi og eru töflurnar frá Terra Nova virkilega góður kostur. Vert er að taka fram að það er mjög algengt að fólk glími við B12 skort, hvort sem það borðar kjöt eða ekki. Margir eiga erfitt með upptöku á vítamíninu og þurfa jafnvel að fá b12 sprautur þrátt fyrir að borða dýraafurðir í hvert mál. Skortur á b12 helst því ekki í hendur við það að vera grænmetisæta. Við mælum þó með því að grænkerar taki vítamínið inn til þess að fyrirbyggja skort. Helga er með vanvirkan skjaldkirtil og þarf því að passa sig að taka alltaf inn B12 því það er algengt að fólk með vanvirkan skjaldkirtil þjáist af B12 vítamín skorti. 

D3
D3 vítamín er oft kallað sólarvítamínið. Húðin framleiðir vítamínið þegar hún verður fyrir áhrifum útfjólublárra geisla sólarljóss. Þar sem við Íslendingar búum við mikið myrkur yfir vetrartímann er virkilega mikilvægt að passa uppá það að taka D vítamín. D vítamín er ekki einungis mikilvægt fyrir beinin okkar heldur getur það fyrirbyggt skammdegisþunglyndi. Síðan við byrjuðum að taka inn D3 vítamín finnum við svakalegan mun á okkur yfir vetrartímann. 

Full spectrum Multivitamin
Ég tek alltaf multivítamín. Full spectrum vítamínið frá Terra Nova er frábær kostur fyrir þá sem vilja geta fengið allt úr einni töflu. Yfir vetrartímann tek ég D3 töflurnar og B12 samhliða Full spectrum töflunum en á sumrin læt ég mér nægja að taka Full spectrum daglega, b12 annan hvorn dag og sleppi D3 töflunum nánast alveg þar sem Full spectrum inniheldur D3 í minna magni og ég reyni að nýta sólargeislana vel. 

Njótið vel
-Veganistur

Færslan er unnin í samstarfi við Nettó og fást TERRA NOVA vítamínin þar.